Cây khổ sâm, một loại dược thảo được sử dụng trong Y Học Cổ Truyền từ lâu, được biết đến như một phương thuốc hiệu quả trong điều trị nhiều bệnh khác nhau. Nó được ứng dụng để chữa ung nhọt, sang lở, đau bụng, khó tiêu, lỵ, và viêm loét dạ dày tá tràng. Bên cạnh đó, khổ sâm cũng có tác dụng trong việc điều trị các vấn đề về da như mẩn ngứa, phong hủi, vảy nến, cũng như các bệnh lý nội tiết như viêm âm đạo trùng roi và sa sinh dục. Bài viết dưới đây sẽ đi vào chi tiết hơn về các tác dụng và cách sử dụng khổ sâm.
Khổ sâm (Croton tonkinensis Gagnep) là một loài thực vật có hoa thuộc họ Euphorbiaceae (Thầu dầu).
Dược liệu từ cành và lá Khổ sâm có tên khoa học là Folium Crotonis tonkinensis.
Khổ sâm cho lá là loại cây nhỏ với chiều cao khoảng 1m. Lá của cây có hình mũi mác mọc so le nhưng thường gần như đối với nhau, đôi khi có thể mọc thành vòng 3-4 lá với nhau. Cả hai mặt lá đều phủ đầy lông. Hoa mọc ở đầu cành hoặc kẽ lá thành cụm, mang màu sắc đẹp mắt. Quả của cây có màu đỏ với lông trắng và thường cho quả từ tháng 5 đến tháng 8 hàng năm. Cây khổ sâm cho lá thường được trồng rộng rãi ở nước ta, đặc biệt là ở các tỉnh đồng bằng Bắc bộ
Loại cây khổ sâm cho rễ cũng có chiều cao tương tự với loại cho lá. Lá của nó tương đối giống với lá phan tả diệp, có đặc điểm là lá kép với lông mọc so le nhau. Hoa mọc dọc theo chiều dài của cây và có màu vàng nhạt. Quả của loại này hình cầu, có đầu thuôn dài, và có màu đen. Khổ sâm cho rễ thường được trồng nhiều ở Trung Quốc và hiện đang được mở rộng trồng ở các tỉnh phía bắc.
Tuy nhiên, các nghiên cứu về thành phần hóa học trong lá khổ sâm vẫn còn khá hạn chế. Một số nghiên cứu sơ bộ cho thấy rằng lá của cây chứa các thành phần như flavonoid, alcaloid, acid benzoic, β – sitosterol, tecpenoid, và stigmasterol.
Hình ảnh cây khổ sâm
Rễ khổ sâm chứa một số hoạt chất có khả năng hỗ trợ ức chế quá trình tổng hợp protein của vi khuẩn, từ đó ngăn ngừa phản ứng viêm. Đặc biệt, dẫn xuất matrin trong rễ khổ sâm có khả năng ức chế sản xuất histamin, giảm các phản ứng dị ứng. Hoạt chất D-matrin cũng được tìm thấy trong rễ khổ sâm, giúp ổn định nhịp tim và hỗ trợ chống lại các rối loạn nhịp tim.
Ngoài ra, rễ khổ sâm có khả năng tăng cường số lượng bạch cầu trong cơ thể, đồng thời giúp ngăn chặn sự phát triển của bệnh máu trắng. Các thành phần khác trong dược liệu này cũng được biết đến với khả năng phòng ngừa bệnh máu trắng. Đặc biệt, oxy matrin, một thành phần trong rễ khổ sâm, có thể ức chế sự kết tập của tế bào mastocyt, từ đó giúp giảm triệu chứng dị ứng và viêm da tiếp xúc.
Hình ảnh cây khổ sâm cho rễ
Lá khổ sâm được biết đến với nhiều tác dụng quý giá trong việc chăm sóc sức khỏe. Đặc biệt, lá khổ sâm có khả năng chống oxy hóa, kháng viêm, giảm đau và ngăn chặn phản ứng dị ứng. Nó cũng được biết đến với khả năng hỗ trợ cải thiện các vấn đề liên quan đến hệ tim mạch, bao gồm tăng cường lưu lượng máu trong động mạch vành, ngăn ngừa thiếu máu cơ tim và giảm nguy cơ hình thành mảng xơ vữa trong động mạch, từ đó giảm nguy cơ rối loạn nhịp tim và hạ lipid máu.
Ngoài ra, lá khổ sâm còn được biết đến với tác dụng làm long đờm và bổ phế, đặc biệt là trong trường hợp ho dai dẳng, ho có đờm và các triệu chứng của hen suyễn.
Nước sắc từ lá khổ sâm cũng có tính kháng khuẩn cao, giúp ức chế sự phát triển của một số loại vi khuẩn như tụ cầu vàng, liên cầu khuẩn nhóm B, trực khuẩn lỵ và một số bệnh nấm ngoài da. Điều này giúp lá khổ sâm trở thành một phương tiện hiệu quả trong việc chăm sóc sức khỏe và phòng tránh nhiễm trùng.
Lá cây khổ sâm
Chữa đau dạ dày
Chữa chứng đầy hơi, khó tiêu
Trị vẩy nến
Nguyên liệu gồm lá cây khổ sâm, huyền sâm, sinh địa, kim ngân hoa mỗi vị 15g, thương nhĩ tử 10g. Sắc lấy nước uống hỗn hợp trên và sử dụng khi còn ấm. Ngoài ra có thể kết hợp sử dụng lá kinh giới đi kèm với lá khổ sâm và lá trầu không để đun nước tắm ngoài da để giảm nhanh các triệu chứng.
Làm sạch âm đạo
Nguyên liệu: Khổ sâm, chích thả, lộ phong phòng và phòng phong với lượng bằng nhau. Đem sắc hỗn hợp trên trong 10 phút rồi pha với nước sạch để vệ sinh vùng kín, không thụt rửa vào bên trong.
Ngăn ngừa khô âm đạo
Chuẩn bị nguyên liệu gồm khổ sâm 50g, hà thủ ô 60g. Đem đi sắc lấy nước và bỏ phần bã đi. Dùng nước rửa âm đạo trong 10-15 phút, dùng mỗi ngày 1 lần. Ngoài ra có thể dùng nước đã sắc uống mỗi ngày 2 lần.
Herbal House Việt Nam xin giới thiệu sản phẩm Cao INERMIS – Ngâm rửa vùng kín có thành phần chính từ cây khổ sâm giúp ngăn ngừa viêm nhiễm, hỗ trợ giảm viêm nhiễm, nấm ngứa viêm âm đạo
Nhờ các thành phần từ cây khổ sâm, Cao Inermis bảo vệ mẹ trước các tác nhân gây viêm nhiễm phụ khoa, nhanh lành vết thương tầng sinh môn đối với các mẹ sinh thường. Ngoài ra, Cao Inermis còn tạo mùi hương dễ chịu, cân bằng pH vùng kín và duy trì độ ẩm cho da
Cây khổ sâm không chỉ là một loại dược liệu đơn thuần mà thực tế là sự kết hợp của hai thành phần có tính chất và công dụng khác nhau. Vì vậy, việc lựa chọn loại khổ sâm phù hợp phụ thuộc vào mục đích điều trị cụ thể của mỗi người. Để đảm bảo an toàn và hiệu quả trong quá trình sử dụng, hãy tham khảo ý kiến của bác sĩ
Trong mùa hè, ánh nắng mặt trời gay gắt có thể gây ra nhiều vấn…
Cây mần tưới không chỉ là một loại cây cỏ phổ biến mà còn được…
Mỗi dấu hiệu nhỏ trong cơ thể mẹ bầu đều đánh dấu sự phát triển…
Tinh dầu ngải cứu đã tồn tại từ lâu trong lịch sử của y học…
Bisabolol là một thành phần tự nhiên được tìm thấy trong nhiều loại thực vật,…
Tiểu đường thai kỳ là một trong những loại tiểu đường phổ biến nhất ảnh…